چاپ گراور یکی از روش های چاپ سنتی می باشد که در گذشته جهت انتشار روزنامه و مجلات بسیار کاربرد داشته است. این چاپ امروزه به شکل های دیگری به کار می رود که در این مقاله به آن ها می پردازیم. چاپ گراور بر اساس چاپ گود عمل می نماید و بر خلاف چاپ های لترپرس و چاپ افست به صورت برجسته نمی باشد. این روش در چاپ و تبلیغات نقش عمده ای ایفا می نماید و بسیار کاربردی می باشد.
اگرچه این چاپ در گذشته جهت چاپ روزنامه ها بسیار کاربردی بوده است اما امروزه از این چاپ در موارد دیگری استفاده می شود. در واقع صنایع بسته بندی بستری فراهم آورده تا چاپ گراور نقش عمده ای در این صنعت به عهده داشته باشد. روش چاپ گراور بر پایه انتقال جوهر از مخزن به کاغذ می باشد. این چاپ در چند مرحله انجام می گیرد که به قرار زیر می باشد:
- ابتدا سطح گود سیلندر با جوهر موجود در مخزن آغشته می شود.
- سپس به کمک تیغه ای فلزی جوهر های اضافی از سطح سیلند پاک می شوند.
- در محرحله بعد فشار سیلندر بر روی کاغذ موجب چاپ اثر می گردد.
در سال های نه چندان دور این چاپ گزینه ای عالی در انتشارات به حساب می آمد. اما امروزه به دلیل گسترش اینترنت و فضای مجازی تیراژ و تعداد روزنامه و مجلات کاغذی به شدت کاهش یافتند و این روش چاپی به مانند گذشته در این راه به کار نمی آید. از طرفی چاپ گراور در صنعت بسته بندی بسیار کاربردی می باشد و استفاده از آن روز به روز در حال افزایش می باشد. در ادامه این مقاله اشاره ای مختصر به تاریخچه این چاپ می نماییم و با مزیت ها و کاربرد های چاپ گراور بیشتر آشنا می شویم.
تاریخ چاپ گراور
چاپ گراور یکی از چاپ های قدیمی می باشد که از سرزمین چین پدیدار گشت و اولین مردمانی که از این چاپ بهره می بردند چینیان بوده اند. این چاپ در اواخر قرن هجدهم میلادی گسترش یافت. در آن دوران عمده کاربرد این روش، چاپ بر روی کاغذ های کتان و کاغذ دیواری بوده است. سال ها بعد فوتوگراور که برگرفته از چاپ گراور بود پدید آمد. در این روش چاپی از تکنیک عکاسی در چاپ گراور استفاده می گردید. در چاپ فوتوگراور ابتدا از پلیت های مسی استفاده می شد که به دلیل به صرفه نبودن آن ها کارل کلاتیش دست به ابتکار جالبی زد و به جای پلیت های مسی از سیلندر گراور استفاده نمود.
چاپ گراور و به طور کلی چاپ گود در ابتدا چندان به صرفه نبود و انجام آن توجیه اقتصادی نداشت. در این روش تصویر سازی تنها به وسیله عکاسی و بر روی مواد حساس به نور قابل انجام بود. پس از آن تصویر را بر روی سطح مسی نرم و صافی منتقل می نمودند. در نهایت با کمک اسید پاشی تصویر مورد نظر به شکل گود در می آمد. امروزه این روش تغییرات زیادی داشته است و مانند گذشته پر هزینه نمی باشد. در واقع امروز حکاکی سیلندر های گراور با روش الکترو مکانیکی و با کمک ماشین های حکاکی لیزری انجام می گیرد. جنس سیلندر های گراور استیل می باشد و روکش این سیلندرهای استیلی نیز از جنس مس می باشد. همچنین در این روش چاپی از کاغذ های رول استفاده می شود.
مزیت های چاپ گراور
چاپ گراور یک چاپ کاربردی می باشد که در صنایع بسته بندی جایگاه ویژه ای به دست آورده است. این چاپ دارای مزایای بی‌شماری می‌باشد که توانسته به این میزان کارایی دست یابد. برخی از مهترین مزیت های چاپ گراور عبارتند از:
- کیفیت بالای چاپ های رنگی در این روش
- یکدست و ثابت بودن کیفیت از ابتدا تا انتهای فرایند چاپ
- بالا بودن کیفیت چاپ حتی بر روی کاغذ های ارزان قیمت و بی کیفیت
- چاپ در تیراژ بالا و با کیفیت مطلوب
- پر مایه بودن رنگ سیاه در این چاپ
- امکان بازسازی با کیفیت رنگ بر روی سطوح مختلف
- پایین بودن میزان باطله و پرت کار
- امکان استفاده از مایعات نیمه فرار به عنوان مرکب
- امکان چاپ طرح های تکراری و پی در پی
- بسیار به صرفه در تیراژ بالا
- سرعت بالای چاپ در طول فرایند چاپ
- و …
معایب چاپ گراور
چاپ گراور برای تیراژ های بالا بسیار مناسب و به صرفه می باشد اما مانند چاپ افست در تیراژ پایین چندان به صرفه نمی باشد. لذا این روش چاپی نیز مانند سایر روش های چاپی بی نقص نمی باشد و دارای معایب و نواقصی می باشد که عبارتند از:
- چاپ شدن حروف به صورت ترام (نقطه سیاه)
- وابستگی مرکب به حلال
- پر هیزینه و گران در تیراژ پایین
- گران بودن تغییرات بر روی سیلندر
- گران بودن نمونه گیری
- و …
کاربرد های چاپ گراور
چاپ گراور همان طور که پیش از این اشاره نمودیم کاربرد زیادی در انتشار و چاپ روزنامه و نشریات داشته است. اما امروزه بسیار کاربردی شده و در صنایع گوناگون کاربرد دارد و عمده کابرد های آن عبارت است از:
- چاپ مقوا و تمبر های پستی
- چاپ کاتالوگ رنگی و مجلات
- چاپ کاغذهای بسته بندی
- بسته بندی مواد غذایی
- قاب و کارت پستال
- چاپ کاغذ دیواری
- ورقه مبلمان
- و …
چاپ گراور در اروپا و آسیا
چاپ گراور با توجه به پیشرفت هایی که نموده است توانسته چاپ فلکسو را جای بگذارد. این چاپ امروزه از محبوبیت بالایی نزد چاپگران هندی و چینی برخوردار می باشد و مهمترین دلیل آن یکنواخت بودن کیفیت در تیراژهای بالا می باشد. این چاپ به شکل امروزی ابتدا در کشور آلمان گسترش یافت و سپس در سایر کشورهای اروپایی محبوب گردید. پس از آن به آسیا راه یافت و در این قاره نیز بسیار مورد استفاده قرار گرفت. کشور آلمان که در صنایع بسته بندی بسیار پر قدرت می باشد و اغلب بسته بندی های برند های معتبر در این کشور به انجام می رسد همواره در صنعت چاپ و تبلیغات پیشتاز بوده است.
ماشین های این چاپ که غالبا در کشور آلمان تولید می شوند از بزرگ ترین ماشین های چاپ می باشند. این نوع چاپ در اروپا و آسیا نسبتا محبوب می باشد و بیش از چاپ فلکسو به کار می رود. اما در قاره آمریکا توجه چندانی به این چاپ نشده است. در واقع آمریکاییان طرفدار چاپ فلکسو می باشند و با توجه به شرایطی که دارند چاپ گراور برای آن ها به صرفه نمی باشد.
