چاپ هلیوگراور (پارت دوم)
با چاپ هلیوگراور در پارت اول این مقاله آشنا شدید. در این بخش به بیان مطالب دیگری در مورد این روش چاپی می پردازیم و معایب و مزایای چاپ هلیوگراور را مورد بررسی قرار می دهیم.
رنگ چاپ هلیوگراور
رنگ های به کار رفته در این روش چاپی با رنگ های مرسوم چاپ افست معروف به سیستم رنگی (CMYK) کمی متفاوت می باشد. در این چاپ از چهار رنگ قرمز، آبی، زرد و مشکی استفاده می شود. روش هلیوگراور یک روش کاملا اصولی می باشد و قواعدی برای به کار گیری رنگ های مختلف در سطوح چاپی متفاوت وجود دارد که مراجعه به آن ها باعث می شود کار چاپی نهایی از کیفیت مطلوب برخوردار گردد. از آنجا که هلیوگراور یک روش چاپ مستقیم می باشد امکان کنترل رنگ تا درصد بالایی در آن میسر است. لذا سرعت چاپ در آن بسیار بالا می باشد. به طوری که برخی معتقدند این دستگاه قادر است با سرعت 900 تا 1000 متر در دقیقه فرایند چاپی را به انجام برساند.
همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره نمودیم چاپ هلیوگراور بسیار پیشرفته و متنوع می باشد. چاپ چهار رنگ، پنج رنگ و … از جمله این موارد می باشند. ترتیب رنگ ها با توجه به پشت و روی کاغذ متفاوت می باشد. در واقع ترتیب رنگ ها در چاپ رو به قرار زیر می باشد:
- رنگ زرد
- رنگ قرمز
- رنگ آبی
- رنگ مشکی
- سایر رنگ ها (طلایی، نقره ای و …)
ترتیب رنگ ها بدان معناست که ابتدا رنگ زرد بر روی سطح چاپ می شود سپس قرمز، آبی و مشکی به ترتیب بر روی سطح چاپی قرار می گیرند تا طرح تکمیل گردد. حال برای پشت ورق داستان متفاوت می باشد و اولین رنگی که به کار می رود مشکی می باشد. رنگ دوم آبی، سوم قرمز و چهارم زرد می باشد. در این روش پنجمین رنگی که استفاده می شود سفید گچی می باشد. رنگ های دیگر نیز در ادامه این فرایند قابل چاپ می باشند.
اجزاى هلیوگراور
در چاپ هلیوگراور از ماشین های مخصوصی استفاده می شود که به ماشین آلات هلیوگراور معروف می باشند. از آنجا که این ماشین ها در انواع و سایز های متفاوتی تولید می شوند در برخی ویژگی ها متفاوت می باشند . اما فرایند چاپ در همه آنها به صورت مشابه انجام می گیرد. سه مدل از معروف ترین این ماشین ها عبارتند از:
- دستگاه چاپ هلیوگراور شیت به شیت
- دستگاه چاپ هلیوگراور رول به شیت
- دستگاه چاپ هلیوگراور رول به رول
مدل اول کاغذ ها را به صورت ورق (شیت) می گیرد و کار چاپی نهایی را به صورت ورق تحویل می دهد. مدل دوم کاغذ های رولی را می گیرد اما کار تحولی آن به صورت ورق می باشد. سومین مدل کاغذ های رولی را به همان صورت که می گیرد پس از چاپ تحویل می دهد. این سه مدل هر یک دارای اجزای متنوعی می باشند اما اجزایی که در هر سه مورد آن ها استفاده می شود و تقریبا در تمام دستگاه های چاپ هلیوگراور به کار برده می شوند عبارتند از:
- سیلندر گراور
- مرکب دان (مخزن مرکب)
- تیغه (راکل)
- سیلندر فشار
- فن های خشک کننده
- و …
سیلندر گراور
یکی از اجزای مهم چاپ هلیوگراور سیلندر گراور می باشد. فرایند آماده سازی سیلندر به قرار زیر می باشد:
- ابتدا طرح کار به وسیله لیزر بر روی این سیلندر حک و کپی می گردد.
- سپس سیلندر را اسید کاری می نمایند.
- در صورت لزوم سطح سیلندر را به وسیله فلز کروم آبکاری می نمایند.
آماده سازی سیلندر در چاپ هلیوگراور تقریبا مشابه آماده نمودن زینک و پلیت برای چاپ افست می باشد. اگرچه هر یک به طریقی انجام می گیرد و چاپ های گود با چاپ های برجسته مانند افست تفاوت دارند. به طور کلی فرایند آماده نمودن سیلندر در این روش چاپی به سیلندر سازی معروف می باشد. مطلب دیگری که در باب سیلندر های گراور قابل اشاره می باشد سایز این سیلند ها می باشد. در واقع اگر اولین سیلندر به طور نمونه دارای قطر 150 میلی متر باشد، قطر سیلندر بعدی لازم است به میزان یک دهم میلی متر از آن بزرگتر باشد و سیلندر بعدی به میزان دو دهم میلی متر و آخرین سیلندر نیز تنها سه دهم میلی متر باید بزرگتر باشد.
موارد امنیتی سیلندر
- مراقبت از سیلندر بسیار حیاتی و واجب می باشد.
- سیلندر در برابر صدمات فیزیکی بسیار حساس می باشد و به راحتب زخمی می گردد.
- اپراتور در زمان قرار دادن سیلندر در دستگاه نباید ساعت یا انگشتر به دست داشته باشد.
- تمیز کاری در پایان ساعت کاری بسیار حائز اهمیت می باشد.
- و …
فیلم هلیوگراور
فیلم به کار رفته در این روش چاپی لازم است که هم پوزتیو باشد و هم به صورت یک تکه باشد. زیرا فیلم های چند تکه روی سیلندر خط می اندازند. این چاپ در واقع نوعی چاپ است که شامل حکاکی روی یک حامل می باشد. این حامل که سیلندر می باشد در فرایند چاپ دوار قرار می گیرد تا طرح چاپی با توجه به کاربرد آن در سایز مورد نظر به چاپ برسد.
مزایای چاپ هلیو گراور
چاپ هلیوگراور یک چاپ کاربردی می باشد که با توجه به مزایایی که دارد کاربرد روز افزون آن دور از ذهن نمی باشد. در این راستا مهم ترین مزیت های این روش چاپی عبارتند از:
- امکان چاپ روی سطوح مختلف و متفاوت
- امکان چاپ در تیراژ خیلی بالا بدون افت کیفیت
- بسیار مقون به صرفه در تیراژ های خیلی بالا
- کیفیت بالا در تمام فرایند چاپ
- سرعت فوق العاده در چاپ
- خشک شدن سریع مرکب
- بدون بو بودن این چاپ
- مصرف کم مرکب
- و ..
معایب چاپ هلیوگراور
- هزینه بالا در تیراژ پایین
- زمان طولانی تر ساخت سیلندر نسبت به ساخت زینک در چاپ افست.
- کیفیت پایین تر حروف چاپی نسبت به چاچ افست
- و …
ترام و حفره ها
چاپ هلیوگراور قادر است کارهایی با ترام 100 و 120 خط در سانتی متر نیز به چاپ برساند . از این رو جلوه ای زیبا و دیدنی به کار چاپی می بخشد. این ترام ها اصولا برای کارهایی که روی کاغذ به چاپ می رسند مناسب می باشد و برای چاپ بر روی سلفون بهتر است از ترام 80 استفاده شود.
حفره های سیلندر
حفره های ایجاد شده بر روی سیلندر های مسی دارای انواع گوناگونی می باشند. برخی از آن ها دایره می باشند و برخی مربع و …. اما این حفره ها به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند. این دسته بندی بر اساس اندازه دهانه و عمق این حفره ها انجام شده است و عبارت است از:
- اندازه دهانه و عمق برابر
- اندازه دهانه برابر ولی عمق متغیر
- اندازه دهانه متغیر اما عمق برابر
حفره ها به هر شکلی که باشند دارای ویژگی های زیر می باشند:
- تعداد حفره ها در هر سانتیمتر مربع در حدود چهار صد حفره می باشد.
- تفاوت در اندازه دهانه و عمق این حفره ها باعث تراکم های متفاوت رنگ می گردد.
- این تراکم رنگی ا باعث به وجود آمدن سایه روشن در تصویر نیز می گردد.
- حفره های بزرگتر و عمیق تر مرکب بیشتری در خود جای می دهند.
- بخش های بدون حفره سیلند مربوط به قسمت های بدون تصویر می باشد.
- حفره های نوع اول در گذشته بسیار مورد استفاده قرار می گرفتند.
- امروزه عموما از نوع دوم و سوم حفره ها استفاده می شود.
- در چاپ های با کیفیت تر از حفره های متغیر استفاده می نمایند.
- و …
