تبلیغات تلویزیونی به طور کلی به مجموعه ای از آگهی ها و پیام های بازرگانی پخش شده در تلویزیون اطلاق می شود که عموما به سفارش تولید کنندگان و یا فروشندگان محصولات گوناگون ساخته می شوند. تبلیغــات تلویزیونی امروزه از اهمیت و جایگاه ویژه ای در صنعت تبلیغات برخوردار می باشند و به عنوان گران ترین و پر هزینه ترین نوع تبلیغــات به حساب می آیند. این تبلیغات با توجه به درصد بالای بینندگان تلویزیونی پر مخاطب ترین تبلیغات می باشند و قطعا مشتریان و مخاطبان زیادی از طریق آن ها جذب محصولات و خدمات تبلیغ کنندگان می‌شوند. تبلیغات تلویزیونی امروزه در انواع مختلف و به شکل های گوناگون عرضه می شوند تا در جذب مخاطب موفق تر باشند.
فرهنگ چیست؟
فرهنگ تعاریف متفاوتی دارد که توسط افراد گوناگون بیان شده است. در کشور های مختلف این واژه به گونه های متفاوتی تعریف می شود. اما با هر تعریفی فرهنگ نشانگر شخصیت و هویت یک کشور می باشد که توجه به آن در تمام امور بدون کمترین تردیدی واجب می باشد. در واقع عدم توجه به فرهنگ عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت که تبعات آن به زیان تمام مردم یک جامعه خواهد بود. به طور کلی فرهنگ عبارت است از مجموعه ای از رفتارها، خلق و خوها، اخلاق، حقوق و توانایی های مردم یک خطه که در قالب مرزهای واحدی در کنار یکدیگر زندگی می نمایند. فرهنگ انواع گوناگونی دارد اما می توان آن را به فرهنگ محلی، شهری و کشوری دسته بندی نمود.
برخی از قومیــت ها و ملــت ها سال ها زمان برده تا توانسته اند فرهنگ خود را اصــلاح نمایند و هنجار های اجتماعـی را در ذهن افراد آن جامعه حک نمایند. با این حال همین فرهنگ می تواند در صورت عــدم توجه به آن ظرف مدت کوتاهی نیست و نابود گردد. در این راستا ما به تبلیغات تلویزیونی به عنوان منبعــی که با اغلب مردم یک کشور در ارتباط می باشد پرداخته ایم تا تاثیرات مثبت و منفی آن بر روی مخاطب و فرهنگ اجتماع را از زوایای گوناگون بررسی نماییم.
ابعاد فرهنگی تبلیغات
تبلیغات تلویزیونی و سایر تبلیغات به طور کلی اگرچه با هدف فروش محصول و کسب مشتری تولید می شوند و به نمایش در می آیند. اما تاثیرات دیگری نیز خواهند داشت. یکی از مهمترین تاثیرات این آگهی ها تاثیر اجتماعی یا فرهنگی آن ها می باشد. به طور کلی تلویزیون ابزاری است که با زندگی عموم مردم در ارتباط می باشد. امروزه غالب مردم از تلویزیون به گونه های مختلف و به منظور تماشای برنامه های گوناگون بهره می برند. اگرچه برنامه های تلویزیونی متنوع می باشند و برای جلب رضایت سلیقه های گوناگون طراحی می شوند اما وجـه اشتراکـی نیز همــواره بین تمام آن ها وجــود دارد و آن چیــزی جزء آگهی های تبلیغاتی نمی باشد. تبلیغات تلویزیونی یا همان پیام های بازرگانی عموما در آغاز و پایان تمام برنامه های تلویزیونی مشاهده می شوند. این تبلیغات حتی مابین فیلم و سریال ها نیز به کار می روند.
از آنجا که تلویزیون ارتباط مستقیمی با مخاطب برقرار می نماید، در طی این سال ها اعتماد اغلب مخاطبان را جذب نموده است. این اعتماد سبب شده مخاطب به اغلب مطالب بیان شده در تلویزیون اطمینان نماید. اعتماد حاصله بستر مناسبی جهت عرضه تبلیغات و سود آوری برای این رسانه گشته است. در واقع نه تبلیغات فرایند مضری می باشد و نه پخش و ارائه آن از شبکه های تلویزیونی. اما از آنجا که تبلیغات تاثیر زیادی روی مخاطب می گذارد لذا بهتر است چارچوب های لازم حفظ شود تا تبعات آن به حداقل برسد. متاسفانه تبلیغات تلویزیونی امروزه علاوه بر تاثیر در بازار در فرهنگ و شرایط اجتماعی نیز نفوذ نموده اند. غافل بودن از این نکته موجب بروز ناهنجاری های اجتماعی گشته و تبعات فرهنگی در پی خواهد داشت.
انواع ابعاد فرهنگی
- در این مقاله با اشاره به ابعاد فرهنگی تبلیغات امیدواریم قدمی در اصلاح مضرات تبلیغات تلویزیونی برداریم.
- و بتوانیم سمت و سویی به آن ها ببخشیم که دیگر جای نگرانی نباشد.
- مهم ترین ابعاد فرهنگی این تبلیغات عبارتند از:
- ابهام گریزی یا احتیاط
- ارتباط با طبیعت
- فرد گرایی
- جمع گرایی
- مرد گرایی
- زن گرایی
- زمان بندی
- و …
ابهام گریزی
شفاف سازی و صداقت در تبلیغات تلویزیونی امروزه حرف اول را می زند. استفاده از دروغ و حقه های فریبنده در تبلیغات دیگر جایگاهی ندارد و در حال حاضر تنها مسئله مهم برای مخاطب صداقت و درستکاری تبلیغ کنندگان می باشد. ابهام در تبلیغات باعث سردرگمی مخاطب می‌گردد و از آنجا که مخاطب ترجیح می دهد در زندگی خود ثبات برقرار نماید از سردرگمی دوری خواهد نمود. حتما توجه نمایید تاثیر تبلیغات مبهم ممکن است نتیجه عکس داشته باشد و مخاطب را از برند شما دور نماید.
به طور کلی هر انسانی به چیزی باور دارد و معمولا از اعتقاد خود دست بر نمی دارد. در این زمان اگر شما در تبلیغات تلویزیونی خود اعتقاد مخاطب را به چالش بکشید و یا آن ها را نقض نمایید احتمالا موجب دوری مخاطب از برند خود خواهید شد. لذا توجه داشتن به باور های اجتماعی و عموم مردم و استفاده از آن ها در تبلیغات تلویزیونی می تواند اعتماد مخاطب را بیش از گذشته جذب نماید.
ارتباط با طبیعت
طبیعت و حفظ آن امروزه بسیار حائز اهمیت می باشد. همانطور که در جریان می باشید سازمان های زیادی وجود دارند که به حفظ محیط زیست می پردازند. امروزه سه اصل زیر در ارتباط با طبیعت بسیار مهم می باشند و در برخی از تبلیغات تلویزیونی یه آن ها اشاره می شود. این اصول عبارتند از:
- تسلط داشتن بر طبیعت
- تطبیق دادن با طبیعت
- اطاعت از طبیعت
فرد گرایی در مقابل جمع گرایی
فرد گرایی از موضوعاتی می باشد که غالبا در مقابل جمع گرایی قرار می گیرد. برخی از جوامع به فعالیت های گروهی علاقه مند می باشند و در اکثر کارهای تیمی موفق می باشند. در مقابل جوامع دیگری نیز وجود دارند که اغلب کارهای انفرادی در آن ها مرسوم می باشد. مردم این جوامع در کارهای تیمی ضعیف می باشند و ترجیح می دهند وقت و هزینه خود را صرف کارهای انفرادی نمایند. به طور نمونه کشور هایی مانند آلمان و ژاپن در کارها و فعالیت های تیمی بسیار موفق می باشند. طی پژوهش های انجام شده در ایران نیز به دلیل احترام به خانواده و حفظ سنت ها میل به جمع گرایی در تبلیغات دو برابر فرد گرایی می باشد.
مرد گرایی یا زن گرایی
یکـی از پدیده هایی که در اکثـر تبلیغات تلویزیونـی مشاهـده می شود، جنس گرایی می باشد. این ناهنجـاری چه مرد گرایی باشـد و چه زن گرایی قطعـا تاثیرات نامطلـوبی در جامعه می گذارد. چندی پیش در مقاله ای که به تبلیغات جهانی و کلیشه ها ارتباط داشت تا حدودی به این موضوع پرداخته شد و از تاثیرات سوء آن در جامعه صحبت شد.
تبلیغات تلویزیونی که یکی از پرمخاطب ترین انواع تبلیغات می باشد نباید با نادیده گرفتن احساسات جنسی خاص، جنس دیگر را در جایگاه برتری قراد دهد. این کار قطعا نارضایتی نیمی از جامعه را به همراه خواهد داشت و با گذشت زمان می تواند در فرهنگ یک جامعه شکافی بین دو جنس ایجاد نماید که پر کردن آن به سادگی امکان پذیر نمی باشد. در این تبلیغات با نسبت دادن برخی ویژگی ها به مردان مانند شجاعت، رقابت طلبی و جسارت در واقع به زنان بی احترامی می شود و آن ها نادیده گرفته می شوند. توجه به این قواعد در جوامع امروزی بسیار با اهمیت می باشد و نادیده گرفتن آن ها نه تنها ممکن است از لحاظ اقتصادی خساراتی در پی داشته باشد بلکه می تواند منجر به نابودی فرهنگ یک جامعه گردد که در طی نسل های زیادی شکل گرفته است.
زمان بندی
زمان بندی اصطلاحی است که به زمان گرایی نیز از آن یاد می شود. تبلیغات تلویزیونی گاهی به آینده و گاهی به گذشته اشاره می نمایند و هدف آن ها هر چیزی می تواند باشد. اما غالب تبلیغات تلویزیونی در زمان حال روی می دهند و با اتفاقات روز در ارتباط می باشند. به طور مثال یک رویداد بزرگ ورزشی می تواند یک تم مناسب برای این تبلیغات در زمان حال باشد. اما تبلیغاتی که به گذشته اشاره می نمایند غالبا به سنت ها می پردازند و قصد دیگر آن ها نشان دادن قدمت محصولاتشان به مخاطبان می باشد.
آینده نگری نیز بخشی دیگر از تبلیغات را شامل می شود. افرادی که از این روش بهره می برند یا می خواهند پیامی مهم را منتقل نمایند و به مخاطب هشدار دهند و یا قصد آن ها بالا بردن اعتماد مخاطب نسبت به ماندگاری محصولات آن ها در آینده می باشد. به طور کلی زمان موضوع مهمی در تبلیغات تلویزیونی می باشد که می شود از آن به صورت محسوس و نامحسوس در رساندن پیغامی به مخاطب استفاده نمود.
دسته بندی تبلیغات تلویزیونی
تبلیغات تلویزیونی که امروزه از شبکه های تلویزیونی جمهوری اسلامی ایران پخش می شوند در چندین دسته جای می گیرند که مهمترین آن ها عبارتند از:
- امور فرهنگی
- مواد خوراکی و بهداشتی
- محصولات صنعتی
- خدمات
- و …
امور فرهنگی
تبلیغات تلویزیونی این دسته عموما به تبلیغات آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و … اختصاص دارد. تبلیغات مرتبط با موارد زیر به طور کلی در دسته امور فرهنگی قرار می گیرند:
- تبلیغات آموزشگاه ها
- تبلیغات انتشاراتی ها
- تبلیغات نمایشگاه و جشنواره ها
- تبلیغات آرم آگهی ها
- و …
مواد خوراکی و بهداشتی
تبلیغات تلویزیونی مرتبط با این دسته به طور کلی به بخش مواد غذایی و مواد بهداشتی اختصاص دارد. و انواع آن عبارتند از:
- مواد غذایی
- مواد خوراکی (تنقلات)
- مواد نوشیدنی
- مواد بهداشتی
- مواد شوینده
- و …
محصولات صنعتی
محصولات مرتبط با صنعت در دسته تبلیغات تلویزیونی صنعتی قرار می گیرند و انواع آن در دسته های زیر قرار می گیرند:
- خودرو
- تولیدات صنعتی
- لوازم یدکی
- مبلمان
- فرش و موکت
- لوازم خانگی
- و …
خدمات
برخی از تبلیغات تلویزیونی مربوط به محصولات نمی باشد و در دسته خدمات و انواع آن قرار می گیرند. مهمترین این خدمات در دسته های زیر جای می گیرند:
- اپراتور موبایل و اینترنت
- بانک ها و …
- مراکز تفریحی مانند رستوران ها
- و …
جمع بندی
در این مقاله سعی شد که در ارتباط با تبلیغات تلویزیونی با شما صحبت شود. همچنین گفته شده که این تبلیغات دارای ابعاد فرهنگی مختلفی است و پیرامون آن صحبت کردیم. اما باید در نظر داشته باشید که با تبلیغات تلویزیونی صرف نمی توان اهداف بازاریابی را محقق کرد. استفاده از سایر روش های تبلیغاتی مانند استفاده از هدایای تبلیغاتی در تبلیغات کارآمد است. مجموعه صبح آگهی می تواند در این راستا به شما کمک کند و خدماتی را ارائه دهد.
